Duyên sinh

Upanisa Sutta, Nidanasamyutta (SN 12.23)

Xem thêm: Transcendental Dependent Arising - A Translation and Exposition of the Upanisa Sutta, Bhikkhu Bodhi
http://www.accesstoinsight.org/lib/authors/bodhi/wheel277.html

*

Ví như, này các Tỳ-khưu, trên đỉnh núi trời mưa nặng hột và nước chảy theo triền thấp, tràn đầy hang núi, khe núi, thung lũng. Khi các hang núi, khe núi, thung lũng được tràn đầy, thời ao nhỏ được tràn đầy; ao nhỏ được tràn đầy thời ao lớn được tràn đầy; ao lớn tràn đầy thời sông nhỏ được tràn đầy; sông nhỏ được tràn đầy thời sông lớn được tràn đầy; sông lớn được tràn đầy thời biển lớn, đại dương được tràn đầy.

Cũng vậy, này các Tỳ-khưu, vô minh duyên hành; hành duyên thức; thức duyên danh sắc; danh sắc duyên sáu xứ; sáu xứ duyên xúc; xúc duyên thọ; thọ duyên ái; ái duyên thủ; thủ duyên hữu; hữu duyên sanh; sanh duyên khổ.

Khổ duyên tín; tín duyên hân hoan; hân hoan duyên hỷ; hỷ duyên khinh an; khinh an duyên lạc; lạc duyên định; định duyên tri kiến như chân; tri kiến như chân duyên yếm ly; yếm ly duyên ly tham; ly tham duyên giải thoát; giải thoát duyên trí về đoạn diệt.

*

"Just as, monks, when rain descends heavily upon some mountaintop, the water flows down along with the slope, and fills the clefts, gullies, and creeks; these being filled fill up the pools; these being filled fill up the ponds; these being filled fill up the streams; these being filled fill up the rivers; and the rivers being filled fill up the great ocean .

In the same way, monks, ignorance is the supporting condition for kamma formations, kamma formations are the supporting condition for consciousness, consciousness is the supporting condition for mentality-materiality, mentality-materiality is the supporting condition for the sixfold sense base, the sixfold sense base is the supporting condition for contact, contact is the supporting condition for feeling, feeling is the supporting condition for craving, craving is the supporting condition for clinging, clinging is the supporting condition for existence, existence is the supporting condition for birth, birth is the supporting condition for suffering.

Suffering is the supporting condition for faith, faith is the supporting condition for joy, joy is the supporting condition for rapture, rapture is the supporting condition for tranquillity, tranquillity is the supporting condition for happiness, happiness is the supporting condition for concentration, concentration is the supporting condition for the knowledge and vision of things as they really are, the knowledge and vision of things as they really are is the supporting condition for disenchantment, disenchantment is the supporting condition for dispassion, dispassion is the supporting condition for emancipation, and emancipation is the supporting condition for the knowledge of the destruction (of the cankers)."

*
Thuật ngữ:

Mundane Order:

Ignorance - Vô minh (avijja)
Kamma formations - Hành (sankhara)
Consciousness - Thức (viññana)
Mentality-materiality -Danh sắc (namarupa)
Sixfold sense base - Sáu xứ (salayatana)
Contact - Xúc (phassa)
Feeling - Thọ (vedana)
Craving - Ái (tanha)
Clinging - Thủ (upadana)
Existence - Hữu (bhava)
Birth - Sanh (jati)
Suffering - Khổ (dukkha)

Transcendental Order:

Faith - Tín (saddha)
Joy - Hân hoan (pamojja)
Rapture - Hỷ (piti)
Tranquillity - Khinh an (passaddhi)
Happiness - Lạc (sukha)
Concentration - Định (samadhi)
Knowledge and vision of things as they are - Tri kiến như chân (yathabhutañanadassana)
Disenchantment - Yếm ly (nibbida)
Dispassion - Ly tham (viraga)
Emancipation - Giải thoát (vimutti)
Knowledge of destruction of the cankers - Trí về đoạn diệt (asavakkhaye ñana)

*