Bánh xe Pháp (Pháp luân, Dhammacakka) với 12 nan hoa

Trích bài kinh Chuyển Pháp Luân (Dhammacakkappavattana Sutta, Tỳ-khưu Indacanda dịch), bài giảng đầu tiên của Đức Phật sau ngày Thành Đạo đến 5 anh em Kiều-trần-như tại Lộc Uyển (vườn nai). Dựa theo đó, tôi nghĩ rằng biểu tượng bánh xe Pháp với 12 căm là để chỉ Tứ Thánh Đế được chuyển 3 lần (thị chuyển, khuyến chuyển, chứng chuyển) thành 12 thể tướng.

Nhiều người giải thích rằng bánh xe Pháp 12 căm là để chỉ 12 nhân duyên của lý Duyên khởi, giáo lý nòng cốt của Đạo Phật. Tuy nhiên, theo tôi, bánh xe 12 căm nhân duyên là bánh xe Luân hồi (Bhavacakka, wheel of life, wheel of rebirth), rất phổ thông trong truyền thống Phật giáo Tây Tạng.

*

Kinh Chuyển Pháp Luân (tóm lược)

Bài kinh tương đương, trong hệ A-hàm, Hán tạng:

KINH CHUYỂN PHÁP LUÂN

Hán tạng, Tạp A-hàm, Kinh 379

Thượng tọa Thích Đức Thắng dịch (2010)

(…) “Các nhân giả, đức Thế Tôn ở trong vườn Lộc dã, Tiên nhơn trú xứ, nước Ba-la-nại đã ba lần chuyển mười hai hành pháp luân mà các Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên, Ma, Phạm chưa từng chuyển, đem lại nhiều lợi ích, đem lại nhiều an lạc; vì lòng thương xót thế gian, bằng nghĩa lợi và sự hữu ích, làm lợi ích an vui cho Trời, Người, làm tăng thêm số chúng cõi Trời, giảm bớt chúng A tu la.”

(…)

* * *